فلج بلز چگونه رخ می‌دهد؟ درمان و توانبخشی فلج صورت
فهرست عناوین مقاله
فلج بلز چگونه رخ می‌دهد؟
فلج بلز شامل ضعف و فلجی ناگهانی در عضلات صورت شما می‌باشد. در بیشتر موارد، ضعف موقتی است و به طور قابل توجهی در طول چند هفته بهبود می‌یابد. ضعف باعث می‌شود نیمی از صورت شما آویزان شود. لبخند شما یک طرفه است و چشم سمت درگیر کامل بسته نمی‌شود. فلج بلز، همچنین به عنوان فلج حاد محیطی صورت با علت نامشخص شناخته می‌شود و می‌تواند در هر سنی رخ دهد. علت دقیق آن مشخص نیست ولی اعتقاد بر این است فلج بلز در نتیجه تورم و التهاب عصبی که عضلات یک طرف صورت شما را کنترل می‌کند، به وجود می آید. این امکان هم وجود دارد فلج بلز در نتیجه واکنشی باشد که پس از عفونت ویروسی رخ دهد.
برای بیشتر افراد، فلج بلز موقتی است. علائم معمولاً در طی چند هفته بهبود می‌یابند، و بهبودی کامل در حدود شش ماه است. در تعداد کمی از افراد، علائم فلج بلز برای ادامه‌ی زندگی باقی خواهد ماند. به ندرت این بیماری می‌تواند دوباره عود کند.
علائم و نشانه‌های فلج بلز
علائم و نشانه‌های فلج بلز به طور ناگهانی بروز می‌کند و ممکن است شامل موارد زیر باشد :
♦ سردرد
♦ از دست دادن ذائقه
♦ تغییر در میزان اشک و بزاق تولیدی شما
♦ افزایش حساسیت به صدا در طرف آسیب دیده
♦ درد در اطراف فک، در گوش یا پشت گوش در طرف آسیب دیده
♦ در موارد نادر، فلج بلز می‌تواند بر اعصاب دو طرف صورت شما تأثیر بگذارد.
♦ افتادگی صورت و مشکل در ایجاد حالت‌های صورت، مانند بستن چشم یا لبخند زدن
♦ شروع سریع ضعف خفیف تا فلج کامل در یک طرف صورت – طی چند ساعت تا چند روز رخ می‌دهد
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت بروز هر نوع فلج، سریعاً به دنبال کمک پزشکی باشید زیرا ممکن است سکته کنید. فلج بلز در اثر سکته مغزی ایجاد نمی‌شود، اما می‌تواند علائم مشابهی ایجاد کند. در صورت مشاهده ضعف صورت یا افتادگی صورت، برای یافتن علت اصلی و شدت بیماری به پزشک مراجعه کنید.
علل و دلایل فلج بلز
اگرچه دلیل دقیق فلج بلز مشخص نیست، اما اغلب مربوط به داشتن عفونت ویروسی است. ویروس‌هایی که به فلج بلز مرتبط شده اند شامل ویروس‌هایی هستند که باعث تبخال دستگاه تناسلی، آبله مرغان و زونا، مونونوکلئوز عفونی، عفونت‌های سیتومگالوویروس، بیماری‌های تنفسی، سرخک آلمانی، ویروس اوریون، آنفلوانزا B، بیماری دست، پا و دهان می شوند.
عصبی که عضلات صورت شما را کنترل می‌کند از یک راهرو باریک استخوان عبور می‌کند و به سمت صورت شما می‌رود. در فلج بلز، آن عصب ملتهب و متورم می‌شود که معمولاً مربوط به یک عفونت ویروسی است. علاوه بر عضلات صورت، عصب رویِ اشک، بزاق، طعم و یک استخوان کوچک در وسط گوش شما تأثیر می‌گذارد.
فلج بلز در چه افرادی بیشتر دیده می شود؟
♦ دیابت دارند.
♦ عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی داشته باشند.
♦ باردار هستند، به خصوص در سه ماهه سوم بارداری یا در هفته اول پس از زایمان.
♦ حملات مکرر فلج بلز نادر است. اما در برخی از این موارد، سابقه خانوادگی حملات مکرر وجود دارد که نشان دهنده یک استعداد ژنتیکی احتمالی برای فلج بلز است.
عوارض
موارد خفیف از فلج بلز به طور معمول طی یک ماه از بین می‌رود. بهبودی از یک مورد شدیدتر که شامل فلج کامل است متفاوت و طولانی‌تر است. عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد :
♦ آسیب برگشت ناپذیر به عصب صورت شما.
♦ کوری جزئی یا کامل چشم که به دلیل خشکی بیش از حد و خراشیده شدن قرنیه، بسته نمی‌شود.
♦ رشد مجدد غیر طبیعی رشته‌های عصبی. این ممکن است منجر به انقباض غیرارادی برخی از عضلات در هنگام تلاش برای حرکت دادن دیگران شود. به عنوان مثال، هنگام لبخند زدن، ممکن است چشم در طرف آسیب دیده بسته شود.
تشخیص فلج بلز
هیچ آزمایش خاصی برای فلج بلز وجود ندارد. پزشک به صورت شما نگاه می‌کند و از شما می‌خواهد که با بستن چشم‌ها، بلند کردن ابرو، نشان دادن دندان‌ها و اخم کردن، از جمله حرکات دیگر، عضلات صورت را حرکت دهید. سایر شرایط مانند سکته مغزی، عفونت‌ها، بیماری لایم و تومورها می‌تواند باعث ضعف عضلات صورت شود که علائم فلج بلز را تقلید می‌کنند. اگر علت علائم شما مشخص نباشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری درخواست دهد از جمله :
♦ اسکن‌های تصویربرداری : برای رد سایر منابع احتمالی فشار بر عصب صورت، مانند شکستگی جمجمه یا تومور ممکن است گاهی اوقات به MRI یا CT نیاز باشد.
♦ الکترومیوگرافی (EMG) : این آزمایش می‌تواند وجود آسیب عصبی را تأیید کرده و شدت آن را تعیین کند. EMG فعالیت الکتریکی عضله را در پاسخ به تحریک و ماهیت و سرعت هدایت تکانه‌های الکتریکی در طول یک عصب اندازه گیری می‌کند.
درمان فلج بلز
اگر چه شواهد علمی‌کمی‌در مورد استفاده از داروی جایگزین برای افراد مبتلا به فلج بلز وجود دارد، اما برخی از افراد مبتلا ممکن است از موارد زیر بهره مند شوند :
♦ آموزش بیوفیدبک : آموزش بیوفیدبک ممکن است به شما کمک کند کنترل بهتری بر عضلات صورت خود داشته باشید.
♦ طب سوزنی : قرار دادن سوزن‌های نازک در یک نقطه خاص از پوست شما به تحریک اعصاب و عضلات کمک می‌کند، که ممکن است کمی تسکین دهد و حرکات عضلات صورت را بهبود دهد.
♦ فیزیوتراپی : عضلات فلج شده می‌توانند کوچک و کوتاه شوند و باعث انقباض دائمی شوند. یک فیزیوتراپیست می‌تواند به شما آموزش دهد که چگونه عضلات صورت خود را ماساژ دهید و ورزش دهید تا از بروز این امر جلوگیری کند. همچنین استفاده از دستگاه های فیزیوتراپی و لیزر یرای کاهش التهاب و برگرداندن عملکرد عضلات کمک کننده می‌باشد که در مرکز جامع یارا در کنار طب سوزنی برای برگشت سریعتر فلج بلز عضلات صورت برای مراجعین با این مشکل استفاده می‌شود.
داروها
داروهای رایج که برای درمان فلج بلز استفاده می‌شود عبارتند از :
♦ کورتیکواستروئیدها : مانند پردنیزون، عوامل ضد التهابی قدرتمندی هستند. اگر بتوانند تورم عصب صورت را کاهش دهند، علایم کاهش می‌یابند. کورتیکواستروئیدها اگر در طی چند روز از شروع علائم شروع شوند، ممکن است بهترین عملکرد را داشته باشند.
♦ داروهای ضد ویروسی : نقش ضد ویروس همچنان نامشخص است. ضد ویروس‌ها به تنهایی در مقایسه با دارونما هیچ فایده‌ای نشان نداده‌اند. ضد ویروس‌های اضافه شده به استروئیدها برای برخی از افراد مبتلا به فلج بلز احتمالاً مفید است، اما این هنوز اثبات نشده است.
♦ والاسیکلوویر : این دارو نیز گاهی اوقات در افراد مبتلا به فلج شدید صورت همراه با پردنیزون تجویز می‌شود.
عمل جراحی
در گذشته از جراحی رفع فشار برای کاهش فشار بر عصب صورت با باز شدن مجرای استخوانی که عصب از آن عبور می‌کند، استفاده می‌شد. امروزه جراحی رفع فشار توصیه نمی‌شود. آسیب عصب صورت و کاهش شنوایی دائمی از خطرات احتمالی مرتبط با این جراحی است. به ندرت، ممکن است برای اصلاح مشکلات پایدار عصب صورت به جراحی پلاستیک نیاز باشد. اصلاح مجدد صورت به ایجاد حالت یکنواخت در صورت کمک می‌کند و ممکن است حرکت صورت را بازگرداند. از نمونه‌های این نوع جراحی می‌توان به لیفت ابرو، لیفت پلک، ایمپلنت‌های صورت و پیوند عصب اشاره کرد. برخی از روش‌ها مانند لیفت ابرو ممکن است لازم باشد پس از چندین سال تکرار شود.
درمان خانگی فلج بلز
درمان خانگی ممکن است شامل موارد زیر باشد :
♦ مصرف مسکن‌های بدون نسخه : آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن ممکن است به کاهش درد شما کمک کنند.
♦ تمرینات فیزیوتراپی خود را انجام دهید : ماساژ و ورزش صورت با توجه به توصیه‌های فیزیوتراپیست ممکن است به شل شدن عضلات صورت کمک کند.
♦ محافظت از چشمی‌که نمی‌توانید ببندید : استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی چشم در روز و پماد چشم در شب به مرطوب نگه داشتن چشم کمک می‌کند. استفاده از عینک در طول روز و وصله چشم (چسب) در شب می‌تواند چشم شما را از خشک شدن و خراشیده شدن محافظت کند.
توجه : شما می توانید از طریق این لینک رزرو، اقدام به دریافت وقت ملاقات جهت رفع بیماری خود در کلینیک تخصصی توانبخشی یارا کنید.
بیشتر مبتلایان به فلج بلز بهبود کامل می‌یابند. هیچ درمان کامل و همه جانبه‌ای برای فلج بلز وجود ندارد، اما پزشک ممکن است داروها یا فیزیوتراپی را برای تسریع بهبودی شما پیشنهاد دهد. جراحی بندرت گزینه‌ای برای فلج بلز است.