بهبود توانایی حرکتی در سالمندان با فیزیوتراپی
افزایش سن باعث کاهش قدرت و ثبات عضلات و مفاصل می‌شود. برای تقویت عضلات و بهبود توانایی حرکتی می‌توان از برنامه‌های فیزیوتراپی کمک گرفت. افراد بالای 65 سال با بیماری‌هایی مانند آرتروز، سکته مغزی، پارکینسون، شکستگی لگن و انواع بیماری‌های عضلانی اسکلتی مواجه می‌شوند. با استفاده از خدمات فیزیوتراپی می‌توان از بروز این بیماری‌ها پیشگیری نمود و یا به کنترل آنها پرداخت. در فیزیوتراپی سالمندان برای کاهش درد و بازیابی دامنه حرکات از روش‌های درمانی خاصی استفاده می‌شود. تاثیرات فیزیوتراپی و انواع روش‌های درمان آن برای سالمندان در این مقاله ارائه شده است.
فهرست عناوین مقاله
اهمیت بهبود توانایی حرکتی در سالمندان با فیزیوتراپی
بالا رفتن سن با ضعف عضلات و عملکرد بدن همراه است و می‌تواند مشکلات و خطراتی برای سالمندان به وجود آورد. فیزیوتراپی با روش‌های تخصصی و کاربردی به بهبود توانایی حرکتی، تعادل، کاهش درد، عملکرد روزمره و عملکرد قلب و عروق می‌پردازد. اهمیت فیزیوتراپی در سالمندان عبارت‌اند از:
1. افزایش متابولیسم بدن
با استفاده از تمرینات مقاومتی و استقامتی می‌توان متابولیسم بدن سالمندان را افزایش داد. در نتیجه موجب بهبود عملکرد قلب و عروق، دستگاه تنفسی و سیستم گوارشی می‌شود. تمرینات منظم باعث افزایش اکسیژن‌رسانی، کاهش خستگی و بهبود کیفیت خواب سالمندان خواهد شد. به این ترتیب احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن کاهش می‌یابد.
2. کاهش پوکی استخوان
سالمندان در صورت انجام تمرینات منظم توانبخشی و افزایش تحرک می‌توانند از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری کنند. تحرک دامنه حرکتی سالمندان را افزایش می‌دهد و عوارض ناشی از پوکی استخوان را از بین می‌برد. تمرینات باید در مرکز توانبخشی و زیر نظر فیزیوتراپیست انجام شوند.
3. افزایش تعادل
یکی از مهم‌ترین موضوعات برای سالمندان افزایش تعادل و هماهنگی اندام‌های حرکتی است. بالا رفتن سن موجب کاهش تعادل و افزایش ریسک سقوط می‌شود. از این رو فیزیوتراپیست از حرکات تعادلی برای افزایش استحکام عضلات و مفاصل به کار می‌گیرد. هر چه میزان تعادل افزایش یابد کیفیت راه رفتن و کنترل حرکات بهبود می‌یابند.
4. بهبود حرکتی
برای بهبود توانایی حرکتی از تمریناتی استفاده می‌شود که در استحکام عضلات، حفظ تعادل و پایداری نقش دارند. تمرینات هوازی ملایم و انعطاف‌پذیری از بهترین روش‌های فیزیوتراپی هستند که باعث بهبود عملکرد حرکتی می‌شوند. در این صورت سالمندان ریسک سقوط را کاهش داده و آزادانه حرکت می‌کنند.
5. تنظیم فشار خون
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در بین سالمندان فشار خون بالا است. انجام منظم فعالیت‌هایی مانند تمرینات تنفسی کنترلی، تمرینات تنفس عمیق و تمرینات استحکام عضلات باعث کاهش فشار خون می‌شوند.
انواع روش‌های درمانی بهبود توانایی حرکتی در سالمندان با فیزیوتراپی
برای بهبود توانایی حرکتی در سالمندان با فیزیوتراپی روش‌های درمانی متفاوتی وجود دارند که برخی از آنها در منزل نیز قابل انجام هستند. این روش‌ها عبارت‌اند از:
تمرینات کششی
یکی از بهترین روش‌ها برای بهبود کشش عضلات در سالمندان انجام تمرینات کششی است. در واقع بالا رفتن سن باعث کوتاه شدن عضلات و تاندون‌ها می‌شود. برای این کار بهتر است از فیزیوتراپیست کمک بگیرید. کشش عضلات پا به رفع عارضه‌هایی مانند خارپاشنه بسیار کمک خواهد کرد.
آب‌درمانی
از دیگر روش‌های موجود در مرکز توانبخشی برای بهبود توانایی حرکتی آب‌درمانی را می‌توان نام برد. به این منظور از گرمادرمانی و سرمادرمانی به‌صورت متناوب استفاده می‌شود. این روش کمک می‌کند عملکرد عضلات در اثر انقباض و انبساط بهبود یابند.
ماساژ
ماساژ یکی از پرکاربردترین روش‌های فیزیوتراپی است که باعث افزایش جریان گردش خون می‌شود. در این حالت انعطاف عضلات و مفاصل بیشتر خواهد شد و دامنه حرکتی بهبود می‌یابد.
تکنیک حرکات سریع
این روش باید حتماً توسط فیزیوتراپیست ماهر انجام شود. جهت تنظیم مفاصل به کار می‌رود و تعادل سالمندان را افزایش می‌دهد.
انرژی‌درمانی
با استفاده از تجهیزات فیزیوتراپی انعطاف عضلات و مفاصل افزایش می‌یابند و سالمندان می‌توانند بهتر از قبل کارهای روزانه خود را انجام دهند.
اولتراسوند
از روش‌هایی که در مرکز توانبخشی برای اسپاسم عضلات سالمندان مورداستفاده قرار می‌گیرد اولتراسوند را می‌توان نام برد. اسپاسم عضلات یکی از معضلات در سالمندان شناخته می‌شود که در حرکت و راه رفتن آنها محدودیت ایجاد می‌کند.
لیزردرمانی
از این روش معمولاً برای کاهش درد شانه، پا درد، کمردرد، دست درد، گردن درد و زانو درد استفاده می‌شود. فیزیوتراپیست با استفاده از لیزردرمانی باعث تسکین درد در نواحی مختلف بدن می‌شود. قبل از انجام روش‌های درمانی، سالمند توسط متخصص فیزیوتراپی معاینه می‌شود و مطابق با وضعیت جسمانی و آسیب شخص برنامه تخصصی متناسب با آن ارائه می‌شود. توجه داشته باشید برای کسب بهترین نتیجه باید تمرینات را به‌صورت منظم و مستمر پیگیری کنید.
مطالعه بیشتر درباره لیزر درمانی: هیل تراپی چیست؟معرفی 2 نوع دستگاه لیزر هیلتراپی
مزایای بهبود توانایی حرکتی در سالمندان با فیزیوتراپی
برنامه‌های فیزیوتراپی نه تنها باعث بهبود توانایی حرکتی در سالمندان می‌شوند؛ بلکه مزایا و تأثیرات مثبت زیادی برای این دسته از افراد به وجود می‌آورند. این مزایا عبارت‌اند از:
بهبود درد کمر
یکی از ناراحت‌کننده‌ترین دردها در سالمندان در ناحیه کمر به وجود می‌آید که علت اصلی آن کهولت سن یا آسیب‌دیدگی در اثر حادثه است. به‌وسیله فیزیوتراپی می‌توان مشکلاتی مانند کمردرد و دیسک کمر را بهبود بخشید.
بهبود عضلات پا و زانو
کوتاه شدن عضلات و بروز درد از موارد شایع در بین سالمندان هستند. این عارضه باعث مشکلاتی مانند پا درد و زانو درد می‌شود و رفت و آمد سالمندان را با مشکل مواجه می‌کند. فیزیوتراپیست متخصص با ارائه بهترین تمرینات توانایی عضلات پا و زانو را افزایش داده و نیاز سالمندان به عصا را از بین خواهد برد.
کاهش درد سیاتیک
با انجام تمرینات فیزیوتراپی به‌صورت مستمر درد ناشی از عصب سیاتیک به مرور کاهش می‌یابد.
جلوگیری از خشکی مفاصل
عدم تحرک در سالمندان باعث کاهش دامنه حرکتی و در نتیجه خشکی مفاصل می‌شود. تمرینات فیزیوتراپی در تحریک مفاصل و رفع خشکی آنها بسیار مؤثر هستند.
کاهش انحراف ستون فقرات
یکی دیگر از عوارض افزایش سن ایجاد انحراف در ستون فقرات است. با انجام فعالیت‌های ورزشی می‌توان انحراف ستون فقرات را کاهش داد یا به طور کامل رفع نمود.
درمان آرتروز
تمرینات فیزیوتراپی در درمان آرتروز بسیار مؤثر واقع می‌شوند. به این منظور از برنامه‌هایی مانند ورزش‌های آبی، تحریکات الکتریکی و گرمادرمانی استفاده می‌شود.
مطالعه بیشتر: آرتروز انگشت شست و درمان آن
رفع پارکینسون
فیزیوتراپیست با ارائه تمرینات تخصصی باعث افزایش انعطاف عضلات و مفاصل شده و بیماری پارکینسون را درمان می‌کند.
امکان انجام کارهای روزانه
یکی از مزایای حرکات توانبخشی بهبود وضعیت عضلانی و اسکلتی سالمندان است. این امکان را می‌دهد به‌صورت مستقل به انجام کارهای روزانه خود بپردازند.
جمع‌بندی
سالمندان با شرکت در مرکز توانبخشی می‌توانند سبک زندگی خود را عوض نموده و با جلوگیری از تحلیل عضلات و مفاصل در انجام کارهای روزمره خود استقلال داشته باشند. در کلینیک فیزیوتراپی یارا واقع در کرمان تعداد زیادی از سالمندان پذیرش می‌شوند و پس از بهبودی کامل به زندگی عادی خود برمی‌گردند. دکتر حسن‌نژاد از متخصصین حرفه‌ای در مجموعه هستند که با استفاده از مدرن‌ترین امکانات به بهبود وضعیت جسمانی سالمندان می‌پردازند. سالمندان عزیز می‌توانند جهت بهره‌مندی از خدمات کلینیک با کارشناسان تماس بگیرند.