تأثیر فیزیوتراپی در درمان دردهای عضلانی-اسکلتی
دردهای عضلانی اسکلتی بخش‌های مختلف بدن مانند کمر، گردن، شانه، دست و پا را درگیر می‌کنند. این دردها به‌خاطر کشش بیش از حد عضله به وجود می‌آیند. دردهای عضلانی-اسکلتی در تمام سنین و جنسیت‌ها به دلایل مختلف مانند بلند کردن اجسام سنگین یا وضعیت نادرست بدن اتفاق می‌افتد و اغلب افراد به آن دچار می‌شوند. فیزیوتراپی از بهترین و رایج‌ترین روش‌های درمان دردهای عضلانی و اسکلتی شناخته می‌شود و کمترین عوارض را نسبت به روش‌های دیگر دارد. در این مقاله علت‌ها و علائم دردهای عضلانی و اسکلتی به همراه تأثیر فیزیوتراپی و روند درمان آن صحبت خواهیم کرد.
فهرست عناوین مقاله
علل به وجود آمدن دردهای عضلانی-اسکلتی
دردهای عضلانی-اسکلتی به دلایل بسیار متفاوت به وجود می‌آیند و باعث آسیب‌پذیر شدن عضلات و مفاصل می‌شوند. شایع‌ترین عللی که باعث ایجاد درد عضلانی و اسکلتی می‌شوند عبارت‌اند از:
- وضعیت بدن
- آسیب‌دیدگی
- بلند کردن اجسام سنگین
- حرکات تکراری
- وارد کردن فشار بیش از حد به عضلات
- عدم تحرک طولانی‌مدت
- پوکی استخوان
- تحلیل عضله
وجود بیماری‌هایی مانند آرتروز، لوپوس، نقرس، آرتریت پسوریازیس، آرتریت روماتوئید و مشکلاتی در ساختار مفاصل مانند اسکولیوز از دیگر علت‌هایی هستند که باعث ایجاد درد در عضلات و استخوان‌ها می‌شوند.
علائم دردهای عضلانی-اسکلتی
دردهای عضلانی و اسکلتی دارای علائم مختلف هستند که با توجه به نوع کیفیت آن این علائم می‌توانند پیشرفت کنند. درد مربوط به عضلات شدید و کوتاه‌مدت بوده و درد مربوط به استخوان‌ها عمیق و کسل‌کننده است. یکی از علائم کلافه‌کننده احساس درد شدید در تاندون است که موجب می‌شود افراد نتوانند کارهای روزمره خود را انجام دهند. به طور کلی مهم‌ترین علائم دردهای عضلانی اسکلتی عبارت‌اند از:
- ورم
- ضعف
- خستگی
- درد
- گرفتگی عضله
- کبودی
- اختلال در خواب
- صدای ترک خوردن استخوان
افراد مبتلا به دردهای عضلانی اسکلتی با توجه به ناحیه آسیب از کمردرد، دیسک کمر، درد دست، پا درد، درد شانه و زانو درد رنج می‌برند.
مطالعه بیشتر: درمان کمردرد
تأثیر فیزیوتراپی در درمان دردهای عضلانی-اسکلتی با تمرینات تخصصی
فیزیوتراپی از بهترین روش‌ها برای درمان دردهای عضلانی-اسکلتی به شمار می‌رود. در وهله اول فیزیوتراپیست آسیب‌دیدگی را ارزیابی می‌کند و با توجه به نوع آسیب به ارائه تکنیک‌ها و تمرینات مختلف می‌پردازد. تمرینات شامل یک یا ترکیبی از روش‌های درمانی فیزیوتراپی هستند. تأثیر فیزیوتراپی در درمان دردهای عضلانی-اسکلتی با استفاده از روش‌های گوناگون عبارت‌اند از:
1. درمان دستی
یکی از مؤثرترین روش‌ها شناخته می‌شود و برای تمام سنین قابل اجرا است. در این روش فیزیوتراپیست بافت‌های نرم بدن را دست‌کاری می‌کند تا دردهای ناشی از آن بهبود یابند. از مهم‌ترین مزایای روش‌های درمان دستی می‌توان به تقویت تحرک، بهبود گردش خون و تخلیه مایعات از بدن اشاره کرد. روش دستی برای درمان درد شانه، کمردرد، گردن درد و کاهش استرس بسیار تأثیرگذار است.
2. ورزش
استفاده از تمرینات ورزشی یکی از ضروری‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمان فیزیوتراپی است. علاوه بر آن زمانی که آسیب‌دیدگی در حال بهبود است و بیماران قصد دارند تعادل خود را افزایش دهند باید از یک برنامه ورزشی مناسب استفاده شود. تمرینات با توجه به تشخیص آسیب‌دیدگی و وضعیت بدن فرد تجویز می‌شوند. ورزش بسیار کمک می‌کند سرعت حرکات بدن بهبود یابند و اختلالات عضلانی اسکلتی از بین بروند. برای کاهش درد بسیار مؤثر است. خارپاشنه، دیسک کمر، زانو درد، دست درد و پا درد با ورزش تا حد زیادی برطرف می‌شوند. توجه داشته باشید که برای انجام حرکات ورزشی تخصصی باید به مرکز توانبخشی مراجعه کنید و حتماً زیر نظر یک فیزیوتراپیست قرار بگیرید.
3. لیزردرمانی
این روش برای کاهش درد و آسیبهای بافت عضلات و استخوان‌ها بسیار مؤثر است. با طول موج‌های مشخص سرعت حرکات فرد بهبود می‌بخشند. علائمی مانند درد، ضعف و خستگی با استفاده از لیزردرمانی کاهش می‌یابند و ناراحتی بیمار کمتر می‌شود. از بین رفتن اسپاسم عضله و درد تاندون‌ها یکی از مهم‌ترین نتایج لیزردرمانی است.
مطالعه بیشتر: هیل تراپی چیست؟معرفی 2 نوع دستگاه لیزر هیلتراپی
4. پد تحریک الکتریکی
با استفاده از پد الکتریکی عصب پوست تحریک می‌شود و به دنبال آن دردهای عضلانی و اسکلتی ناشی از آسیبهای ورزشی بهبود می‌یابند. به این منظور پدهای الکتریکی بر سطح پوست قرار می‌گیرند و با استفاده از دستگاه مربوطه به تحریک الکتریکی در ناحیه موردنظر پرداخته می‌شود. سیگنال‌های درد از طریق پوست به نخاع و مغز ارسال می‌شوند و درد عضلات و استخوان‌ها آرام می‌شوند. این روش غیرتهاجمی بوده و هیچ‌گونه درد و التهابی ندارد.
5. اولتراسوند
مشکلات بافتی با به کارگیری روش اولتراسوند درمان می‌شوند. در این روش امواج صوتی با فرکانس بالا موجب تحریک گردش خون می‌شوند. این روش سرعت تسکین درد و روند بهبودی بیماری را بسیار بالا می‌برد و برای کاهش گرفتگی عضلات مؤثر است.
6. آب‌درمانی
یکی از روش‌های فیزیوتراپی برای کاهش درد اسپاسم عضلات استفاده از آب‌درمانی است. آب دارای دمای گرم تا داغ بوده و به‌صورت متناوب تغییر می‌کند. آب‌درمانی باعث می‌شود عضلات شل شوند و گردش خون در ناحیه آسیب‌دیده افزایش پیدا کند.
7. گرمادرمانی
گرما دیدن بافت‌های آسیب‌دیده باعث افزایش گردش خون و انعطاف‌پذیری ناحیه موردنظر می‌شود. گرمادرمانی نقش مؤثری در افزایش تحرک مفاصل، کاهش درد عضلات، رباط‌ها و تاندون دارد.
مزایا و تأثیر فیزیوتراپی در درمان دردهای عضلانی-اسکلتی
آسیب عضلات و استخوان‌ها بسیار ناراحت‌کننده است و می‌تواند با دردهای مداوم و طولانی‌مدت همراه باشد. به این ترتیب افراد با مراجعه به مرکز توانبخشی و مشورت با فیزیوتراپیست می‌توانند به بهبود دردهای ناشی از آسیبهای عضلات و استخوان‌ها بپردازند و با استفاده از روش‌های درمانی گوناگون بیماری خود را به طور کامل درمان کنند. مزایا و تأثیر فیزیوتراپی در درمان دردهای عضلانی اسکلتی عبارت‌اند از:
· تسکین درد
بزرگ‌ترین مزیت روش‌های درمانی فیزیوتراپی کاهش و تسکین درد است. درد می‌تواند باعث اختلال در انجام کارهای روزانه فرد شود. با استفاده از تمرینات و روش‌های غیرتهاجمی فیزیوتراپی و بدون نیاز به دارو می‌توان دردهای عضلانی و اسکلتی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن برطرف نمود.
مطالعه بیشتر: چسبندگی عصب دست
· بهبود تحرک و تعادل
افرادی که به دلایل گوناگون مانند جراحی مجبور به استراحت طولانی‌مدت شده‌اند برای برگشتن به حالت طبیعی و افزایش سرعت حرکات خود می‌توانند از روش‌های درمانی فیزیوتراپی استفاده کنند. فیزیوتراپیست کمک می‌کند بدن فرد قدرت و هماهنگی خود را به دست آورد.
· مدیریت مشکلات سن
افزایش سن یکی از بزرگ‌ترین دلایلی است که باعث ایجاد درد در عضلات و استخوان‌ها می‌شود و افراد را بیشتر در معرض آسیب‌دیدگی قرار می‌دهد. برای همین افراد سالمند برای جلوگیری از شدت آسیب‌ها باید تحت‌نظر فیزیوتراپیست قرار بگیرند تا هماهنگی و سرعت حرکات خود را بهبود ببخشند.
جمع‌بندی
دردهای عضلانی-اسکلتی در بین افراد مختلف شایع هستند و با مشکلاتی مانند عدم تعادل و تحرک دست و پنجه نرم می‌کنند. دکتر حسن نژاد در کلینیک فیزیوتراپی یارا آماده پذیرش بیماران و ارائه خدمات تخصصی در کرمان است. در این کلینیک با استفاده از متنوع‌ترین روش‌های درمانی به تسکین درد و بهبودی کامل آسیبهای عضلانی و اسکلتی پرداخته می‌شود.